واژه بهداشت (Health) و سلامتی همیشه انسان را در طول تاریخ به خود مشغول کرده است. تدوین برنامه‌های تربیتی - بهداشتی برای حفظ سلامتی و مطالعه ، جلوگیری و درمان بیماریها نمونه‌ای از این اقدامات بشری است. بهداشت در یک تقسیم کلی به دو نوع بهداشت جسمی و بهداشت روانی تقسیم می‌شود. ولی آنها همپوشی‌های زیادی را با هم دارند (بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند).

بهداشت روانی از آن جهت که رابطه مستقیمی با عملکرد فردی - اجتماعی و آسیب‌های روانی - اجتماعی دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است و این اهمیت باعث تدوین و اجرای برنامه‌های متعدد بهداشت روانی در سه بعد پیشگیری ، درمان و توانبخشی می‌شود این سه بعد در برگیرنده تمام اهداف و فعالیت‌های بهداشت روانی است.

تعاریف بهداشت روانی

تعریف سازمان بهداشت جهانی

بهداشت روان چیزی فراتر از فقدان یا نبود بیماری است .بعد مثبت بهداشت روان که سازمان بهداشت جهانی روی ان تکیه دارد. در تعریف سلامتی لحاظ شده است (سلامتی یک حالت رفاه فیزیکی روانی و اجتماعی است نه فقط فقدان بیماری و یا ناتوانی .)

مفهوم بهداشت روان شامل رفاه ذهنی احساس خود توانمندی کفایت درک همبستگی بین نسلی و توانایی تشخیص استعدادهای بالقوه هوشی وعاطفی در خود است . بگونهای دیگر میتوان گفت : بهداشت روان حالتی از رفاه است که در ان فرد توانایی هایش را باز می شناسد و قادر است با استرسهای معمول زندگی تطابق حاصل کرده از نظر شغلی مفید وسازنده باشد و به عنوان بخشی از جامعه با دیگران مشارکت وهمکاری داشته باشد . بهداشت روان به همه ما مربوط است نه فقط به کسانی که از بیماریهای روانی رنج می برند .

عوامل موثر بربهداشت روانی

بهداشت روانی افراد متاثر از عوامل متعددی است، اگر چه این عوامل به صورت جداگانه مورد مطالعه قرار می‌گیرند ولی در واقع این موضو ع چند وجهی متاثر از یکدیگر است. بدین معنی که افراد به علت شرایط محیطی یا عوامل فردی تعادل و آرامش روحی شان دچار تغییراتی می‌شود و هر چه شدت این عوامل زیادتر باشد، تاثیر و تهدیدش بیشتر خواهد بود. عواملی همچون : عدم برآورده شدن نیازهای اولیه، ناکامی، استرس، یادگیری، مسائل اجتماعی و رسانه های جمعی و... از عمده ترین تاثیرگذاران بر بهداشت روانی هستند.

ابعاد بهداشت روانی

پیشگیری نوع اول (Primary Prevention)

هدف این نوع از بهداشت روانی ممانعت از شروع یک بیماری یا اختلال است، با حذف عوامل کلی کاهش عوامل خطرساز ، تقویت مقاومت افراد ، دخالت در فرایند اختلال" بدست می‌آید." برنامه‌های آموزش بهداشت روانی (نظیر آموزش والدین برای تربیت کودکان ، آموزش تاثیرات مصرف الکل و مواد و...)، برنامه‌های بالا بردن کارایی و توان افراد (نظیر برنامه‌های تقویتی برای کودکان محروم) ، ایجاد سیستم‌های حمایت اجتماعی (نظیر بیمه‌های درمانی ، ایجاد و حمایت از گروه‌های محلی و اجتماعی حمایت کننده از افراد مبتلا) نمونه‌های پیشگیری نوع اول می‌باشد.

پیشگیری نوع دوم (Secondary Prevention)

هدف اقدامات این بعد از برنامه بهداشت روانی ، شناخت به موقع و درمان فوری و مناسب اختلال (یا بیماری) است. تمام نظریه‌ها و اقدامات درمانی نظیر دارو درمانی ، رفتار درمانی ، شناخت درمانی ، گروه درمانی ، روانکاوی و ... در غالب این بعد از بهداشت روانی قرار می‌گیرد.

پیشگیری نوع سوم

هدف این بعد از بهداشت روانی ، بازگرداندن و حفظ تمام یا قسمتی از توانایی‌های از دست رفته فرد به علت اختلال (یا بیماری) است، تا فرد بتواند به گونه‌ای مفید و سازنده به زندگی خانوادگی ، اجتماعی و شغلی خود باز گردد. در واقع برنامه‌های این بعد با توانبخشی (Rehabilitation) افراد و جلوگیری از بازگشت مجدد اختلال (یا بیماری) در فرد و حفظ و پیشبرد سلامت ایجاد شده توسط درمان ، سروکار داشته ، اقدامات قبلی را تکمیل می‌کند.

چشم انداز بحث

موضوع بهداشت روانی و تامین آن برای مردم ، سازمانها و دولتها بسیار مهم است، چرا که با کارایی فردی و اجتماعی افراد و در کنار آن با پیشرفت‌های علمی ، صنعتی و..." جامعه گره خورده است. امروزه اکثر کشورها منابع زیادی را برای بهبود بهداشت روانی جامعه صرف می‌کنند و در کنار آن با تدوین برنامه‌های جامع از سازمان‌ها و منابع محلی - اجتماعی نیز استفاده می‌کنند. متاسفانه ایران از این حرکت جامعه بشری به دور مانده است.

بطوری که افراد و بیماران دچار مشکلات روحی از ابتدایی‌ترین حق خود یعنی بیمه خدمات درمانی بهداشتی محروم هستند و تاکنون هیچگونه نشانه و حرکت موثری که نشان دهنده اهمیت بهداشت و سلامتی این افراد باشد در دولت دیده نشده است. در واقع افراد و بیماران دچار مشکلات روحی - روانی افراد فراموش شده در ایران هستند

کلمات کلیدی مطلب : بهداشت - روان - سودا - تعداد بازدید : 8974

الزایمر    ورزش ضد استرس مواد غذایی ضد استرس

درمان وسواس       بیماری روده تحریک پذیر چیست؟        چگونه فکرمان را تازه کنیم؟

اثرات رابطه جنسی سالم بر سلامت      بهداشت دهان و دندان          بهداشت جنسی در خانمها

از همسر خود پرستاری کنید تا ...       این هم شد زندگی ؟ برای خودتان باشید

سادیسم چیست ؟     تک فرزندی در سلامت روانی کودک تاثیر منفی دارد        درباره بیماری روانی بیشتر بدانید

افسردگی در پاییز و زمستان تاثیر نماز بر اختلالات هیستریک        فقر و ثروت

طب کار تماشای صحنه های جنایی موجب پرخوری میشود            شایع ترین عارضه جانبی دیابت

افسردگی چه علایمی دارد؟    7 نقطه از بدن آقایان که مورد توجه خانمهاست    فواید و دستورات حمام رفتن از نظر اسلام

پیشگیری نوع دوم (Secondary Prevention)

هدف اقدامات این بعد از برنامه بهداشت روانی ، شناخت به موقع و درمان فوری و مناسب اختلال (یا بیماری) است. تمام نظریه‌ها و اقدامات درمانی نظیر دارو درمانی ، رفتار درمانی ، شناخت درمانی ، گروه درمانی ، روانکاوی و ... در غالب این بعد از بهداشت روانی قرار می‌گیرد.

پیشگیری نوع سوم

هدف این بعد از بهداشت روانی ، بازگرداندن و حفظ تمام یا قسمتی از توانایی‌های از دست رفته فرد به علت اختلال (یا بیماری) است، تا فرد بتواند به گونه‌ای مفید و سازنده به زندگی خانوادگی ، اجتماعی و شغلی خود باز گردد. در واقع برنامه‌های این بعد با توانبخشی (Rehabilitation) افراد و جلوگیری از بازگشت مجدد اختلال (یا بیماری) در فرد و حفظ و پیشبرد سلامت ایجاد شده توسط درمان ، سروکار داشته ، اقدامات قبلی را تکمیل می‌کند.

چشم انداز بحث

موضوع بهداشت روانی و تامین آن برای مردم ، سازمانها و دولتها بسیار مهم است، چرا که با کارایی فردی و اجتماعی افراد و در کنار آن با پیشرفت‌های علمی ، صنعتی و..." جامعه گره خورده است. امروزه اکثر کشورها منابع زیادی را برای بهبود بهداشت روانی جامعه صرف می‌کنند و در کنار آن با تدوین برنامه‌های جامع از سازمان‌ها و منابع محلی - اجتماعی نیز استفاده می‌کنند. متاسفانه ایران از این حرکت جامعه بشری به دور مانده است.

بطوری که افراد و بیماران دچار مشکلات روحی از ابتدایی‌ترین حق خود یعنی بیمه خدمات درمانی بهداشتی محروم هستند و تاکنون هیچگونه نشانه و حرکت موثری که نشان دهنده اهمیت بهداشت و سلامتی این افراد باشد در دولت دیده نشده است. در واقع افراد و بیماران دچار مشکلات روحی - روانی افراد فراموش شده در ایران هستند

کلمات کلیدی مطلب : بهداشت - روان - سودا - تعداد بازدید : 8974

الزایمر    ورزش ضد استرس مواد غذایی ضد استرس

درمان وسواس       بیماری روده تحریک پذیر چیست؟        چگونه فکرمان را تازه کنیم؟

اثرات رابطه جنسی سالم بر سلامت      بهداشت دهان و دندان          بهداشت جنسی در خانمها

از همسر خود پرستاری کنید تا ...       این هم شد زندگی ؟ برای خودتان باشید

سادیسم چیست ؟     تک فرزندی در سلامت روانی کودک تاثیر منفی دارد        درباره بیماری روانی بیشتر بدانید

افسردگی در پاییز و زمستان تاثیر نماز بر اختلالات هیستریک        فقر و ثروت

طب کار تماشای صحنه های جنایی موجب پرخوری میشود            شایع ترین عارضه جانبی دیابت

افسردگی چه علایمی دارد؟    7 نقطه از بدن آقایان که مورد توجه خانمهاست    فواید و دستورات حمام رفتن از نظر اسلام

بهداشت جنسی در خانمها      دلایل مختلف ابتلا به افسردگی            با بیمار اسکیزوفرنیک چه کنیم؟

شخصیت وسواسی چیست؟    چگونه می توانید بر افسردگی غلبه کنید؟           خواص فراوان گوشت بلدرچین

لوازم آرایشی بهداشتی و نکاتی در مورد مصرف آن          با گیاهان افسردگی خود را درمان کنیم.  استفاده از روش غیر دارویی جدید برای درمان افسردگی

7 اشتباه رایج درباره بهداشت مو         عوامل موثر در بروز بیماری افسردگی اثرات مضر کافور بر بدن

سردرد عصبی       ترس ریشه روانی دارد         بیماری پارکینسون

آلزایمر    خنده       بیماری لاغری عصبی(Anorexia)

پیشگیری ازهموروئید          بهداشت ناخن        افسردگی 2

کهیر 2   مبارزه با باکتری    افسردگی

روان درمانی        خود روان درمانی  اسکیزو فرنی

چگونگی پیدایش روانکاوی   بهداشت روانی      تعریف و علایم سلامت روان

طحال     از روانشناسی رنگها چه میدانید؟         علتهای ابتلا به افسردگی

استرس و تغذیه      کهیر      بهداشت روانی دوران بلوغ

علایم چیرگی چهارخلط (صفرا،سودا،بلغم و خون) در بدن آلزایمر    وقتی خشت اول سلامت را کج می‌گذاریم

درمان رفلکس اسید معده       ورزش درمانی برای افسردگی            چگونه از انتقال عفونت جلوگیری کنیم ؟

بی اشتهایی عصبی             استرس جوانان      آلزایمر

مرموزترین بیماری های جهان           سکته قلبی            کاهش سن سکته در ایران

رفع استرس          رفع عصبانیت       درمان ناتوانی جنسی زنان

پوکی استخوان و افسردگی    فراموشی،نسیان     عوارض مصرف کورتون

پیامدهای افسردگی بوی بد دهان و چگونگی درمان          علل توهم

تغییرات بدن با افزایش سن    خوراکیهای تقویت کننده هوش            درمان کهیر

علائم بروز استرس مزمن     عوارض جراحی زیبایی       دردهای مزمن

اختلالات جنسی در زنان       ناتوانی جنسی در زنان         والرین VALERIAN

سر درد و چشم درد             لوپوس    تعیین میزان صدمات وارده از اعمال گذشته

آیا سندروم روده تحریک پذیر قابل معالجه است؟   «PHOBIA» یا ترس غیر منطقی (وحشت!)       سوزش سر دل

علائم پرکاری تیروئید          بیماریهای خواب    بهداشت روانی

اثر رنگها بر روان انسانها     راههای کنترل عصبانیت      خودکشی

طبیعت سرد و گرم بدن (2)   طبیعت سرد و گرم بدن (1)   افسردگی در دختران

افسردگی در زنان و مردان مجرد         درمان افسردگی زنان بعد از طلاق       بیماری یبوست

افسردگی عقده های روانی    کشف شخصیت آدم‌ها

روانشناسی چهره ها در چشمان           خواص عجیب کرفس          آیا از خواص ماساژ با رایحه درمانی چیزی شنیده اید ؟

آپنه ی خواب چه نوع بیماریست؟        خودارضایی از نظر علمی    نیازهای نوجوانان

علت خجالتی بودن افسردگى  راههای کنار آمدن با غم و اندوه مرگ

راههای بهتر خوابیدن          کم خونی ( آنمی )  20 روش برای طول عمر

علت خواب دیدن    خوردن شیرممنوع!!؟           چرا در پاییز و زمستان آشفته‏ حال‏تریم؟

کنجد ؛ دانه ای مفید برای تقویت بدن    تاثیر خوش اخلاقی  غذاهای شادی آفرین

چگونه آرامش داشته باشیم و شاد زندگی کنیم      چرا‌‌ در ‌‌روزهای‌‌ ابری ‌غمگین ‌‌می‌شویم؟            امیدوار کننده ترین آیه در قرآن

موهای زیبا نیازمند یک رژیم غذایی سرشار از پروتئین است            توصیه های مفید برای کاهش ابتلا به زخم پا در بیماران دیابتی         برنزه شدن پوست و زیبائی

تاثیرات تراکم یا کمبود کلسیم در بدن‏    هر بار که عصبانی میشویدبه تاثیرش فکر کردید؟             تاثیر ساعات مختلف خواب شب در سلامتی

اختلال‌ کم‌ توجهی‌ ـ بیش‌ فعالی            اختلال اخلاق در فصول مختلف          تفاوت افسردگی در زنان و مردان

نقش ویتامین ها در افسردگی چگونه می توانید بر افسردگی غلبه کنید؟           روانشناسی رنگها

کمک های اولیه در هنگام تشنج صرعی            مراجعه به روانپزشک شرمساری ندارد علائم غلبه اخلاط

بررسی انواع مزاج (طبیعت) در طب سنتی        شناخت مزاج های مختلف در طب سنتی            ارتباط طبایع با یکدیگر و نتیجه تداخل مزاج ها در طب سنتی

نکاتی در مورد سلامت و بهداشت سینه ها         علایم طبع سودا (خاک)        رژیم غذایی برای افراد سودا مزاج در طب سنتی

شناخت طبع رنگها در طب سنتی        میگرن و تغذیه